Công chứng giấy tờ cho người chưa đủ 18 tuổi – Có được không?
Công chứng giấy tờ trẻ em là chủ đề khiến nhiều bậc phụ huynh băn khoăn khi con chưa đủ 18 tuổi nhưng cần thực hiện các thủ tục như ủy quyền, di chúc, hợp đồng dân sự, xin visa du học… Vậy người chưa thành niên có được công chứng giấy tờ hay không? Pháp luật quy định như thế nào? Bài viết sau sẽ giúp bạn làm rõ vấn đề này.
>>>Xem thêm: Đừng bỏ lỡ tiện ích công chứng tại nhà đang được miễn phí tại TP.HCM!
1. Quy định pháp lý về năng lực hành vi dân sự của người chưa đủ 18 tuổi
1.1. Căn cứ pháp luật liên quan
Theo Điều 21 và Điều 20 Bộ luật Dân sự 2015:
Người chưa đủ 6 tuổi: không có năng lực hành vi dân sự, mọi giao dịch dân sự phải do người đại diện thực hiện.
Người từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi: có năng lực hành vi dân sự chưa đầy đủ, chỉ được tự mình thực hiện các giao dịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với độ tuổi.
Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi: có năng lực hành vi dân sự chưa đầy đủ, được tự mình thực hiện giao dịch nếu được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày.
1.2. Quy định về công chứng giấy tờ trẻ em
Theo khoản 1 Điều 42 Luật Công chứng 2014, người yêu cầu công chứng phải có năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch cần công chứng. Do đó, người dưới 18 tuổi chỉ được công chứng nếu pháp luật cho phép họ thực hiện giao dịch và có sự đồng ý của người đại diện theo quy định.
2. Người chưa đủ 18 tuổi có được công chứng giấy tờ không?
2.1. Trẻ em có được yêu cầu công chứng?
Trẻ em từ 6 tuổi trở lên có thể tham gia một số giao dịch dân sự nhỏ, tuy nhiên để công chứng giấy tờ trẻ em, phải xem xét tính chất của giấy tờ đó là gì, có vượt quá phạm vi nhu cầu sinh hoạt thông thường không.
Với các giấy tờ liên quan đến tài sản, trách nhiệm pháp lý, đại diện, phần lớn yêu cầu người chưa đủ 18 tuổi phải có sự đồng ý hoặc cùng ký của cha mẹ/người giám hộ.
>>>Xem thêm: Công chứng di chúc có thật sự cần thiết? Khám phá lý do quan trọng mà nhiều người không ngờ tới!
2.2. Các trường hợp không thể công chứng giấy tờ trẻ em
Một số tình huống không được công chứng dù trẻ em có mặt:
Trẻ em dưới 6 tuổi không được ký tên hoặc yêu cầu công chứng.
Trẻ em từ 6-15 tuổi ký vào hợp đồng mua bán tài sản có giá trị mà không có người giám hộ đi kèm hoặc ký xác nhận.
Trẻ từ 15-18 tuổi lập giấy tờ ủy quyền hoặc hợp đồng dân sự mà không có văn bản đồng ý của người đại diện.
Trường hợp 1: Em Nam 17 tuổi muốn công chứng hợp đồng bán xe máy đứng tên em. Tuy nhiên, chiếc xe được cha mẹ tặng, giá trị cao hơn mức thông thường. Văn phòng công chứng từ chối công chứng nếu không có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ, do em chưa đủ 18 tuổi và giao dịch vượt phạm vi sinh hoạt hàng ngày.
Trường hợp 2: Bé My 10 tuổi đi công chứng giấy tờ liên quan đến việc nhận học bổng từ một tổ chức nước ngoài. Văn phòng công chứng yêu cầu mẹ của bé đứng ra ký thay và cung cấp giấy tờ chứng minh quan hệ, vì bé chưa đủ năng lực hành vi dân sự.
>>> Xem thêm: Phí công chứng tại văn phòng công chứng nhà nước và tư nhân có gì khác?
4. Thủ tục công chứng giấy tờ liên quan đến trẻ em
4.1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Giấy tờ tùy thân của người đại diện hợp pháp (CMND/CCCD, sổ hộ khẩu)
Giấy khai sinh của trẻ em
Giấy tờ chứng minh quyền đại diện hợp pháp (nếu không phải cha mẹ)
Giấy tờ cần công chứng
4.2. Trình tự thực hiện
Người đại diện đến văn phòng công chứng yêu cầu công chứng giấy tờ liên quan đến trẻ em
Công chứng viên kiểm tra năng lực hành vi dân sự của người đại diện và tính hợp lệ của giao dịch
Nếu đủ điều kiện, công chứng viên lập vi bằng hoặc chứng nhận chữ ký, hợp đồng, tùy theo yêu cầu
Không phải mọi giấy tờ liên quan đến trẻ em đều có thể công chứng – cần xem xét giao dịch có phù hợp với độ tuổi và năng lực hành vi hay không.
Người đại diện cần ký xác nhận trong phần lớn trường hợp.
Một số văn phòng công chứng có thể từ chối giao dịch nếu trẻ chưa đủ tuổi theo quy định pháp luật, đặc biệt với hợp đồng có giá trị lớn hoặc ràng buộc pháp lý.
Việc công chứng giấy tờ trẻ em không bị cấm nhưng phải tuân thủ quy định về năng lực hành vi dân sự và vai trò của người đại diện. Cha mẹ hoặc người giám hộ nên chuẩn bị kỹ hồ sơ và hiểu rõ giao dịch để tránh bị từ chối công chứng.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
