Trong thực tế, nhiều trường hợp con cái rơi vào cuộc hôn nhân bế tắc nhưng không thể tự mình nộp đơn ly hôn do bị bệnh tâm thần, mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị bạo hành, kiểm soát nghiêm trọng. Khi đó, cha mẹ thường đặt câu hỏi: “Cha mẹ nộp đơn ly hôn thay con được không?”. Câu trả lời không phải lúc nào cũng “có”, mà còn phụ thuộc vào tình trạng năng lực hành vi dân sự của người con và quy định pháp luật hiện hành.
>>> Xem thêm: Quy trình thực hiệndịch vụ sổ đỏ trọn gói cho khách hàng cá nhân và doanh nghiệp
Căn cứ pháp lý về quyền yêu cầu ly hôn
Căn cứ Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, người có quyền yêu cầu ly hôn bao gồm:
Vợ hoặc chồng;
Cha, mẹ hoặc người thân thích khác của vợ, chồng có quyền yêu cầu tòa án giải quyết ly hôn trong trường hợp đặc biệt.
Cụ thể, khoản 2 Điều 51 nêu rõ:
“Cha, mẹ hoặc người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do người kia gây ra, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.”
Như vậy, pháp luật chỉ cho phép cha mẹ nộp đơn ly hôn thay con trong trường hợp đặc biệt, không phải bất kỳ hoàn cảnh nào cũng được phép.
Các trường hợp cha mẹ được quyền nộp đơn ly hôn thay con
Dựa theo quy định trên, có hai điều kiện bắt buộc để cha mẹ có thể thay con yêu cầu ly hôn:
Con bị mất năng lực hành vi dân sự
Tức là người con mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh lý khác khiến họ không thể nhận thức hoặc làm chủ hành vi của mình. Trường hợp này phải có quyết định của Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự theo Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015.
Con là nạn nhân của bạo lực gia đình
Người con đang bị vợ hoặc chồng bạo hành nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần mà bản thân họ không có khả năng tự bảo vệ hoặc yêu cầu ly hôn.
Khi cả hai điều kiện này cùng tồn tại, cha mẹ hoặc người thân thích khác mới có quyền hợp pháp nộp đơn yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thay con.
Trường hợp cha mẹ không được nộp đơn ly hôn thay con
Pháp luật không cho phép cha mẹ tự ý nộp đơn ly hôn thay con nếu con:
Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự;
Chỉ đang bất hòa, mâu thuẫn hôn nhân nhưng vẫn có thể tự quyết định;
Trong những trường hợp này, việc cha mẹ ép buộc, can thiệp hoặc nộp đơn thay con sẽ bị xem là xâm phạm quyền nhân thân, vi phạm nguyên tắc tự nguyện trong hôn nhân và ly hôn được quy định tại Điều 2 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
>>> Xem thêm:Văn phòng công chứng uy tín tại Hà Nội: Dịch vụ nhanh chóng, bảo mật tuyệt đối
Hồ sơ và thủ tục khi cha mẹ nộp đơn ly hôn thay con
Nếu thuộc trường hợp hợp pháp nêu trên, cha mẹ cần chuẩn bị hồ sơ yêu cầu ly hôn thay con gồm:
Đơn yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thay con (nêu rõ lý do, căn cứ pháp luật);
Giấy tờ tùy thân của cha mẹ (CMND/CCCD, hộ khẩu);
Giấy tờ chứng minh mối quan hệ cha mẹ – con (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu…);
Giấy tờ chứng minh mất năng lực hành vi dân sự (quyết định của Tòa án hoặc hồ sơ bệnh án tâm thần);
Chứng cứ về hành vi bạo lực gia đình (biên bản công an, giấy giám định thương tích, lời khai nhân chứng…).
Sau khi tiếp nhận, Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú sẽ thụ lý vụ án và giải quyết theo thủ tục ly hôn đơn phương.
Lưu ý quan trọng khi cha mẹ muốn ly hôn thay con
Không được nộp đơn ly hôn thay con nếu con không bị mất năng lực hành vi dân sự;
Phải có chứng cứ rõ ràng về tình trạng bệnh lý và hành vi bạo lực gia đình;
Nếu chỉ có một trong hai điều kiện (bị bệnh nhưng không bị bạo hành, hoặc ngược lại), Tòa án sẽ không chấp nhận;
Nên tham khảo ý kiến luật sư để chuẩn bị hồ sơ, tránh bị trả đơn do thiếu căn cứ pháp lý.
Kết luận: Cha mẹ chỉ có thể ly hôn thay con trong trường hợp đặc biệt
Pháp luật Việt Nam đề cao quyền tự do, tự nguyện trong hôn nhân, vì vậy, chỉ khi người con không đủ năng lực nhận thức và bị bạo hành nghiêm trọng, cha mẹ mới có quyền hợp pháp nộp đơn ly hôn thay con. Trong mọi trường hợp khác, việc cha mẹ can thiệp vào quyết định ly hôn của con là không được pháp luật cho phép.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
