Khi thuê nhà, nhiều người thường cho rằng chỉ cần hai bên ký vào bản hợp đồng là giao dịch đã có hiệu lực. Tuy nhiên, trên thực tế, không phải mọi hợp đồng đều tự động có giá trị pháp lý nếu không được công chứng. Câu hỏi đặt ra là: có bắt buộc công chứng thuê nhà không, và nếu không công chứng thì người thuê có thể mất những quyền lợi gì?
Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ quy định pháp luật hiện hành, chỉ ra các trường hợp bắt buộc phải công chứng và hậu quả nếu vi phạm.
>>> Xem thêm: Cách xác định nội dung cần ghi rõ khi đi công chứng hợp đồng thuê nhà
Căn cứ pháp luật về công chứng hợp đồng thuê nhà
Theo khoản 2 Điều 122 Luật Nhà ở 2014:
“Trường hợp bên cho thuê là cá nhân, thời hạn thuê từ 6 tháng trở lên thì hợp đồng thuê nhà phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ khi các bên có thỏa thuận khác.”
Căn cứ này cho thấy, không phải mọi hợp đồng thuê nhà đều bắt buộc công chứng, mà còn phụ thuộc vào các yếu tố như:
-
Thời hạn thuê;
-
Chủ thể tham gia hợp đồng;
-
Có hay không thỏa thuận miễn công chứng.
Các trường hợp bắt buộc công chứng thuê nhà
Dưới đây là các tình huống thường gặp mà theo quy định, việc công chứng là bắt buộc để đảm bảo hiệu lực của hợp đồng:
1. Hợp đồng thuê nhà từ 6 tháng trở lên
Nếu thời hạn thuê là 6 tháng hoặc dài hơn, và các bên không có thỏa thuận loại trừ việc công chứng, thì hợp đồng buộc phải được công chứng hoặc chứng thực.
2. Bên cho thuê là cá nhân
Đối với hợp đồng thuê giữa hai cá nhân, đặc biệt là người không chuyên kinh doanh bất động sản, yêu cầu công chứng được áp dụng nghiêm ngặt hơn.
3. Sử dụng hợp đồng để làm thủ tục hành chính
Trong các trường hợp sau, hợp đồng thuê nhà buộc phải công chứng thì mới được cơ quan nhà nước chấp nhận:
-
Đăng ký tạm trú, thường trú;
-
Mở văn phòng, chi nhánh, địa điểm kinh doanh;
-
Kê khai thuế cho doanh nghiệp.
>>> Xem thêm: Tìm hiểu về văn phòng công chứng: Cách chọn nơi uy tín khi công chứng di chúc hay hợp đồng
Các trường hợp không bắt buộc công chứng
1. Hợp đồng thuê nhà dưới 6 tháng
Nếu thời hạn thuê nhà dưới 6 tháng, pháp luật không yêu cầu bắt buộc phải công chứng. Tuy nhiên, nên có hợp đồng rõ ràng để tránh tranh chấp.
2. Các bên có thỏa thuận miễn công chứng
Nếu trong nội dung hợp đồng có điều khoản ghi rõ: “Hai bên thống nhất không công chứng hợp đồng thuê nhà này và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật”, thì việc công chứng không còn là điều kiện bắt buộc.
3. Hợp đồng thuê nhà qua sàn giao dịch bất động sản
Một số giao dịch qua đơn vị môi giới chuyên nghiệp (có pháp nhân) được thực hiện theo mẫu thống nhất và có ghi rõ miễn công chứng. Tuy nhiên, cần kiểm tra kỹ tính pháp lý của đơn vị giao dịch.
Rủi ro nếu không công chứng hợp đồng thuê nhà
Dù không bắt buộc trong mọi trường hợp, nhưng nếu hợp đồng rơi vào diện phải công chứng mà không thực hiện, sẽ dẫn đến các hệ quả:
-
Hợp đồng có thể bị vô hiệu do vi phạm hình thức;
-
Không thể dùng để đăng ký cư trú, thành lập doanh nghiệp;
-
Khó khởi kiện khi xảy ra tranh chấp;
-
Bị tòa án từ chối giải quyết hoặc không công nhận giá trị ràng buộc pháp lý.
Ví dụ: Anh A thuê nhà của ông B trong 2 năm nhưng không công chứng. Sau 6 tháng, ông B đơn phương chấm dứt hợp đồng. Anh A khiếu nại thì bị từ chối vì hợp đồng không được xác nhận tính pháp lý rõ ràng.
>>> Xem thêm: Những sai lầm thường gặp khi kiểm tra sổ đỏ bằng mắt thường
Lời khuyên: khi nào nên công chứng hợp đồng thuê nhà?
Ngay cả khi không thuộc trường hợp bắt buộc, bạn vẫn nên công chứng nếu:
-
Hợp đồng có giá trị lớn, thời hạn dài;
-
Có đặt cọc, thỏa thuận phạt vi phạm;
-
Thuê nhà làm văn phòng, cơ sở kinh doanh;
-
Thuê nhà cho người nước ngoài sinh sống;
-
Cần sử dụng hợp đồng để làm thủ tục với cơ quan nhà nước.
Chi phí công chứng không cao (từ 100.000 – 1.000.000 đồng tùy giá trị hợp đồng), nhưng có thể giúp bạn bảo vệ hàng chục, hàng trăm triệu đồng trong tương lai nếu có rủi ro phát sinh.
Kết luận: công chứng không phải là hình thức, mà là bảo đảm pháp lý
Việc xác định bắt buộc công chứng thuê nhà hay không phụ thuộc vào từng tình huống cụ thể. Tuy nhiên, trong bối cảnh các tranh chấp về thuê nhà ngày càng gia tăng, công chứng không chỉ đơn thuần là yêu cầu pháp lý mà còn là cách phòng ngừa rủi ro hợp lý nhất.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Trường hợp góp vốn không sinh lời: Xử lý thế nào?
>>> Cẩm nang thuê nhà toàn diện: từ lý thuyết đến những tình huống thực tế
>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết
>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín
>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com