Hợp đồng vay tiền có chứng thực – Giá trị pháp lý thế nào?
Chứng thực hợp đồng vay tiền là một thủ tục được nhiều người lựa chọn khi thực hiện giao dịch vay mượn tài sản. Vậy, việc chứng thực này mang lại giá trị pháp lý như thế nào và có thực sự cần thiết hay không? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật liên quan để bạn có cái nhìn toàn diện về vấn đề này.
>>> Xem thêm: Tiết kiệm thời gian, chi phí với văn phòng công chứng được nhiều người tin tưởng.
1. Chứng thực hợp đồng vay là gì?
Chứng thực hợp đồng vay tiền là việc cơ quan có thẩm quyền (Phòng Tư pháp cấp huyện hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã) xác nhận tính xác thực của chữ ký của các bên trong hợp đồng, xác nhận đây là bản sao đúng với bản chính, hoặc xác nhận sự kiện, hành vi pháp lý. Khác với công chứng, chứng thực không yêu cầu xác minh nội dung và tính hợp pháp của giao dịch, mà chỉ đảm bảo hình thức và sự đúng đắn của các yếu tố cơ bản.
Căn cứ pháp lý: Hoạt động chứng thực được quy định cụ thể tại Nghị định 23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng, giao dịch.
2. Giá trị pháp lý của hợp đồng vay tiền có chứng thực
Việc chứng thực hợp đồng vay tiền mang lại một số giá trị pháp lý nhất định, tuy nhiên cần phân biệt rõ với giá trị pháp lý của hợp đồng được công chứng.
>>> Xem thêm: Bạn có biết công chứng di chúc sai cách có thể bị tuyên vô hiệu?
2.1. Đảm bảo về mặt hình thức và tính xác thực của chữ ký
Khi một hợp đồng vay tiền được chứng thực chữ ký, cơ quan chứng thực sẽ xác nhận rằng chữ ký trên văn bản là của chính người đã ký. Điều này giúp:
Tăng cường tính tin cậy: Các bên có thể yên tâm hơn về việc chữ ký trên hợp đồng là thật, không bị giả mạo.
Làm cơ sở giải quyết tranh chấp: Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, việc có chữ ký được chứng thực sẽ là bằng chứng quan trọng để xác định nghĩa vụ của các bên.
Điều 23 Nghị định 23/2015/NĐ-CP quy định về trách nhiệm của người thực hiện chứng thực: “Người thực hiện chứng thực chịu trách nhiệm về tính xác thực về chữ ký của người yêu cầu chứng thực.”
2.2. Không đảm bảo về nội dung và tính hợp pháp của giao dịch
Điểm khác biệt quan trọng nhất giữa chứng thực và công chứng là: Cơ quan chứng thực không có trách nhiệm kiểm tra nội dung của hợp đồng có hợp pháp, không vi phạm pháp luật hay đạo đức xã hội hay không. Điều này có nghĩa là, ngay cả khi hợp đồng vay tiền đã được chứng thực, nếu nội dung của nó vi phạm quy định pháp luật (ví dụ: lãi suất vượt quá mức cho phép theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, mục đích vay là phi pháp), hợp đồng đó vẫn có thể bị tuyên vô hiệu.
3. Khi nào nên chứng thực hợp đồng vay tiền và cần lưu ý gì?
Mặc dù pháp luật không bắt buộc hợp đồng vay tiền phải được chứng thực (trừ một số trường hợp đặc biệt mà pháp luật quy định), nhưng việc chứng thực mang lại lợi ích về mặt bằng chứng khi có tranh chấp. Bạn nên cân nhắc chứng thực hợp đồng vay trong các trường hợp sau:
Giao dịch vay mượn giá trị lớn: Khi số tiền vay mượn đáng kể, việc chứng thực chữ ký giúp tăng cường niềm tin và là bằng chứng hữu hiệu nếu một trong các bên phủ nhận chữ ký của mình.
Các bên không có mối quan hệ thân thiết: Đối với các giao dịch với người quen biết ít hoặc lần đầu giao dịch, chứng thực giúp tạo sự ràng buộc pháp lý chặt chẽ hơn.
Muốn có bằng chứng rõ ràng về việc ký kết: Việc chứng thực xác nhận thời điểm và sự hiện diện của các bên khi ký kết hợp đồng.
Ông An cho bà Bình vay 500 triệu đồng. Để đảm bảo tính minh bạch và tránh rủi ro về chữ ký, hai bên đã đến UBND phường để chứng thực chữ ký trên hợp đồng vay tiền. Sau này, bà Bình không chịu trả nợ và cho rằng chữ ký đó không phải của mình. Nhờ có hợp đồng được chứng thực, ông An có thể dễ dàng chứng minh chữ ký là hợp lệ và yêu cầu Tòa án giải quyết. Tuy nhiên, nếu trong hợp đồng đó có thỏa thuận lãi suất 5%/tháng (vượt quá mức trần cho phép), thì thỏa thuận lãi suất này vẫn bị vô hiệu theo quy định pháp luật.
Kiểm tra kỹ nội dung: Dù cơ quan chứng thực không kiểm tra nội dung, bạn vẫn phải tự mình đảm bảo hợp đồng không có các điều khoản bất lợi, không vi phạm pháp luật.
Giấy tờ tùy thân: Các bên cần mang theo đầy đủ giấy tờ tùy thân hợp lệ (CMND/CCCD) để chứng minh nhân thân khi thực hiện chứng thực.
Chi phí: Chứng thực sẽ phát sinh một khoản chi phí nhỏ theo quy định của nhà nước.
4. Kết luận
Việc chứng thực hợp đồng vay tiền là một biện pháp tăng cường giá trị pháp lý về mặt hình thức và tính xác thực của chữ ký trong giao dịch. Mặc dù không bắt buộc và không đảm bảo tính hợp pháp của toàn bộ nội dung hợp đồng, nhưng nó mang lại sự an tâm và là bằng chứng hữu hiệu trong trường hợp xảy ra tranh chấp. Để đảm bảo tối đa quyền lợi của mình, bên cạnh việc chứng thực, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia pháp lý hoặc các văn phòng công chứng uy tín để soạn thảo và kiểm tra kỹ lưỡng nội dung hợp đồng trước khi ký kết.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
