Khi nào nên lập vi bằng? – 5 trường hợp thường gặp

Không phải trường hợp nào cũng cần lập vi bằng, và càng không phải cứ có vi bằng thì giao dịch sẽ hợp pháp. Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ khi nào nên lập vi bằng và đưa ra 5 tình huống thực tế thường gặp.

>>> Xem thêm: Lợi ích khi sử dụng dịch vụ tại văn phòng công chứng thay vì tự thực hiện giấy tờ

📖 Căn cứ pháp lý

Theo Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động Thừa phát lại:

“Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến.”

👉 Như vậy, lập vi bằng nhằm mục đích chứng minh sự kiện, hành vi đã xảy ra trên thực tế, có giá trị chứng cứ trước Tòa án và cơ quan nhà nước.

❌ Lưu ý: Vi bằng không thay thế hợp đồng công chứng hoặc các văn bản chứng thực theo quy định của pháp luật.

>>> Xem thêm: Những giấy tờ cần chuẩn bị khi sử dụng dịch vụ sổ đỏ để tránh mất thời gian

⚖️ Giá trị pháp lý

✅ Là chứng cứ hợp pháp khi giải quyết tranh chấp tại Tòa.
✅ Có thể được dùng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
❌ Không làm phát sinh, thay đổi hay chấm dứt quyền sở hữu tài sản.

Ví dụ: Lập vi bằng ghi nhận giao nhận tiền đặt cọc mua nhà giúp chứng minh sự kiện giao dịch, nhưng không thay thế hợp đồng công chứng mua bán nhà đất theo Điều 167 Luật Đất đai 2013.

📌 Khi nào nên lập vi bằng? – 5 trường hợp thường gặp

1️⃣ Lập vi bằng ghi nhận việc giao nhận tiền, tài sản

💵 Trong các giao dịch đặt cọc, mua bán, cho vay, nhiều bên lo ngại rủi ro chối bỏ. Vi bằng ghi nhận việc giao nhận giúp bảo vệ quyền lợi nếu xảy ra tranh chấp.

Ví dụ thực tế: Anh B đặt cọc 200 triệu để mua đất. Sau đó bên bán phủ nhận đã nhận tiền. Nhờ có vi bằng ghi nhận việc giao tiền, Tòa án chấp nhận chứng cứ, buộc bên bán hoàn trả tiền.

>>> Xem thêm: Lợi ích thực tế mà công chứng vi bằng mang lại trong mua bán bất động sản

2️⃣ Lập vi bằng khi bàn giao nhà, xe, hàng hóa

🏠 Khi bàn giao tài sản lớn, lập vi bằng giúp xác nhận tình trạng, số lượng, chất lượng tài sản.

Ví dụ: Công ty vận tải giao lô hàng cho đối tác. Vi bằng ghi nhận việc bàn giao đảm bảo đối tác không thể phủ nhận sau này.

Xem thêm: Top 3 văn phòng công chứng quận Ba Đình

3️⃣ Lập vi bằng để ghi nhận tình trạng tài sản

🔎 Thường áp dụng khi có nguy cơ xảy ra tranh chấp tài sản (nhà bị nứt, đất bị lấn chiếm, tài sản hư hỏng).

Ví dụ: Trước khi thuê nhà, anh C lập vi bằng ghi nhận tường bị nứt sẵn. Sau khi trả nhà, chủ nhà không thể yêu cầu bồi thường vô lý.

4️⃣ Lập vi bằng ghi nhận sự kiện, hành vi vi phạm

👥 Có thể lập vi bằng khi cần chứng minh hành vi gây cản trở, vi phạm thỏa thuận hoặc pháp luật.

Ví dụ: Chủ nhà ghi nhận việc người thuê liên tục mở nhạc lớn sau 22h. Sau này, vi bằng trở thành chứng cứ để yêu cầu chấm dứt hợp đồng thuê.

5️⃣ Lập vi bằng trong giao dịch dân sự, thương mại cần chứng cứ bổ sung

📑 Với các giao dịch quan trọng, vi bằng giúp làm tăng tính pháp lý và chứng minh minh bạch.

Ví dụ: Doanh nghiệp ký hợp đồng cung cấp dịch vụ lớn, hai bên lập vi bằng ghi nhận lễ ký kết để tránh tranh cãi sau này.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn kiểm tra phí công chứng trực tuyến nhanh chóng và tiện lợi

🚫 Những trường hợp không được lập vi bằng

Theo Điều 37 Nghị định 08/2020/NĐ-CP, Thừa phát lại không được lập vi bằng trong các trường hợp sau:

Ghi nhận sự kiện, hành vi thuộc bí mật Nhà nước, vi phạm an ninh quốc gia.
Ghi nhận việc công chứng, chứng thực hợp đồng, giao dịch.
Ghi nhận việc chuyển nhượng, mua bán nhà đất trái luật.

👉 Đây là điểm quan trọng để tránh nhầm lẫn vi bằng với hợp đồng công chứng.

📊 So sánh lập vi bằng và công chứng

Tiêu chí	Lập vi bằng (Thừa phát lại) 📝	Công chứng (Công chứng viên) 📜
Bản chất	Ghi nhận sự kiện, hành vi có thật	Chứng nhận hợp đồng, giao dịch
Giá trị pháp lý	Chứng cứ trước Tòa án, cơ quan NN	Làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền
Sử dụng trong mua bán nhà đất	❌ Không hợp lệ	✅ Bắt buộc

>>> Xem thêm: Tranh chấp đất quy hoạch: tòa án xử lý thế nào?

>>> Xem thêm: Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

🎯 Kết luận

Lập vi bằng hữu ích trong việc bảo vệ quyền lợi, đặc biệt khi cần chứng cứ khách quan về sự kiện, hành vi.
Tuy nhiên, cần phân biệt rõ: vi bằng chỉ có giá trị chứng cứ, không thay thế hợp đồng công chứng hay giấy tờ sở hữu.
Người dân nên sử dụng vi bằng đúng mục đích để tránh rủi ro pháp lý.

Xem thêm: Mua bán nhà đất khi đang thế chấp có được không?

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.