Rủi ro khôn lường khi thuê nhà mà “lờ” đi việc công chứng hợp đồng
Trong thực tế, nhiều người khi thuê nhà thường nghĩ rằng chỉ cần hợp đồng giấy tay, ký tên là đủ. Công chứng bị xem là “rườm rà”, “không cần thiết”, nhất là khi bên thuê và bên cho thuê tin tưởng nhau, hoặc giao dịch có vẻ nhỏ. Tuy nhiên, sự chủ quan đó lại tiềm ẩn những hậu quả nghiêm trọng. Đến khi xảy ra tranh chấp, bên chịu thiệt gần như luôn là người thuê. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra các rủi ro không công chứng thuê nhà, từ góc nhìn pháp lý đến thực tiễn, giúp bạn hiểu vì sao công chứng là điều nên làm, dù không phải lúc nào cũng bắt buộc.
“Trường hợp bên cho thuê là cá nhân, thời hạn thuê từ 6 tháng trở lên thì hợp đồng phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ khi các bên có thỏa thuận khác.”
Như vậy, về mặt pháp lý, công chứng không bắt buộc trong mọi trường hợp. Tuy nhiên, nếu hợp đồng không được công chứng mà có tranh chấp phát sinh, bên chịu thiệt hại có thể gặp khó khăn khi chứng minh hoặc bảo vệ quyền lợi của mình trước Tòa.
Các rủi ro không công chứng thuê nhà bạn cần biết
1. Hợp đồng dễ bị vô hiệu hoặc khó chứng minh trước Tòa
Một hợp đồng thuê nhà không công chứng có thể:
Bị tòa tuyên vô hiệu nếu vi phạm điều kiện về hình thức;
Không được xem là chứng cứ pháp lý đầy đủ nếu nội dung mâu thuẫn, thiếu rõ ràng.
Ví dụ thực tế: Anh A thuê nhà của bà B trong 3 năm, không công chứng. Sau 1 năm, bà B đòi lại nhà và cho người khác thuê. Khi anh A kiện, tòa từ chối giải quyết do hợp đồng không có chứng cứ rõ ràng về quyền sử dụng và thời hạn.
2. Rủi ro thuê nhầm nhà không hợp pháp
Không công chứng đồng nghĩa với việc bạn không được cơ quan chức năng xác nhận tính pháp lý của hợp đồng. Điều này có thể dẫn tới:
Thuê nhà đang bị thế chấp, bị kiện tụng;
Thuê nhà do người không có quyền cho thuê đứng tên hợp đồng;
Nhà không đủ điều kiện cho thuê (xây dựng trái phép, sai công năng…).
Trong những trường hợp này, bạn không chỉ mất tiền cọc mà còn có thể bị buộc phải dọn đi bất ngờ, không được bồi thường.
>>> Xem thêm: Người lần đầu mua đất nên biết: Hướng dẫnkiểm tra sổ đỏ an toàn
3. Không được dùng hợp đồng để làm thủ tục hành chính
Một hợp đồng thuê nhà không công chứng thường không được chấp nhận trong các thủ tục:
Đây là lý do vì sao nhiều người sau khi thuê xong mới “ngã ngửa” vì không thể hoàn thành thủ tục pháp lý liên quan.
4. Khó đòi lại tiền cọc, chi phí sửa chữa, quyền lợi
Nếu bạn đặt cọc một khoản lớn hoặc đầu tư cải tạo nhà nhưng không có hợp đồng công chứng để ràng buộc cụ thể các điều khoản, thì khi xảy ra tranh chấp:
Chủ nhà có thể giữ cọc, không trả lại;
Không bồi thường thiệt hại;
Bên thuê bị ép rời đi sớm mà không có căn cứ pháp lý để khiếu nại.
Khi ra tòa, giá trị pháp lý của hợp đồng không công chứng rất hạn chế, đặc biệt nếu thiếu chữ ký hoặc thông tin rõ ràng.
5. Không thể cưỡng chế khi chủ nhà vi phạm
Một hợp đồng thuê nhà đã công chứng là chứng cứ pháp lý có thể dùng để cưỡng chế thi hành án. Ngược lại, nếu không công chứng, bạn không thể:
Yêu cầu tòa án buộc chủ nhà trả tiền bồi thường;
Cưỡng chế trả lại tiền cọc;
Yêu cầu hoàn trả phần tiền đã thanh toán.
Đặc biệt khi bên cho thuê không hợp tác, hợp đồng không công chứng sẽ khiến bạn ở thế yếu.
Khi nào nhất định nên công chứng thuê nhà?
Dù luật cho phép không bắt buộc công chứng trong một số trường hợp, bạn vẫn nên ưu tiên công chứng nếu:
Thời hạn thuê từ 6 tháng trở lên;
Tiền cọc cao hoặc thuê nhà để kinh doanh;
Căn nhà thuê là tài sản chung, có nhiều đồng sở hữu;
Bạn là người nước ngoài hoặc thuê cho người nước ngoài ở;
Có điều khoản sử dụng hợp đồng để làm thủ tục hành chính.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng và những sai lầm phổ biến trong thủ tục công chứng giấy tờ đất đai
Lời khuyên: đừng tiếc vài trăm nghìn để rồi mất cả trăm triệu
Chi phí công chứng hợp đồng thuê nhà không cao – chỉ từ 100.000 đến 1.000.000 đồng tùy giá trị hợp đồng (theo Thông tư 257/2016/TT-BTC). Nhưng trong trường hợp xảy ra tranh chấp, hợp đồng được công chứng sẽ:
Giúp bạn dễ khởi kiện, đòi lại quyền lợi;
Có thể làm căn cứ cưỡng chế, bảo vệ tài sản;
Được các cơ quan hành chính công nhận để thực hiện thủ tục liên quan.
Kết luận: công chứng là tấm khiên pháp lý bạn nên trang bị trước, không phải sau
Việc lờ đi công chứng trong hợp đồng thuê nhà có thể xuất phát từ thói quen, tâm lý tin tưởng hoặc sự thiếu hiểu biết pháp lý. Tuy nhiên, trong môi trường pháp lý ngày càng phức tạp, mọi giao dịch – dù là thuê để ở, kinh doanh hay sử dụng tạm thời – đều nên được ghi nhận bằng hợp đồng có công chứng để đảm bảo chắc chắn quyền lợi của bạn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
