Vi bằng có giá trị pháp lý thế nào? – Giải đáp từ chuyên gia

Trong thời gian gần đây, nhiều người dân quan tâm đến “giá trị pháp lý vi bằng” do Thừa phát lại lập. Tuy nhiên, không ít trường hợp hiểu nhầm vi bằng có thể thay thế hợp đồng công chứng hoặc giấy tờ pháp lý khác, dẫn đến rủi ro trong giao dịch. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ vi bằng thực sự có giá trị pháp lý thế nào theo quy định pháp luật.

>>> Xem thêm: Top dịch vụ phổ biến mà văn phòng công chứng hỗ trợ cho cá nhân và doanh nghiệp

📖 Căn cứ và giá trị pháp lý về vi bằng

Theo Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động Thừa phát lại:

“Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến.”

👉 Như vậy, giá trị pháp lý vi bằng chỉ nằm ở việc ghi nhận sự kiện, hành vi xảy ra trong thực tế.

Ngoài ra:

Điều 167 Luật Đất đai 2013 và Điều 502 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: Các hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực, không thể thay bằng vi bằng.

>>> Xem thêm: Khi nào bạn cần đến dịch vụ làm sổ hồng để hoàn thiện thủ tục nhà đất?

📝 Vi bằng là gì?

Vi bằng là chứng cứ bằng văn bản ghi nhận sự kiện/hành vi có thật.
Do Thừa phát lại lập và có giá trị trước Tòa án, cơ quan Nhà nước.
Không phải hợp đồng, không phải văn bản công chứng, càng không phải “giấy tờ sang tên”.

⚖️ Giá trị pháp lý vi bằng theo quy định

✅ 1. Giá trị chứng cứ trước Tòa án

Vi bằng có thể được Tòa án, Viện kiểm sát sử dụng làm căn cứ khi giải quyết vụ việc.
Ví dụ: Vi bằng ghi nhận việc giao tiền đặt cọc, bàn giao tài sản, tình trạng hiện tại của căn nhà…

✅ 2. Giá trị bảo vệ quyền lợi khi xảy ra tranh chấp

Vi bằng giúp chứng minh một sự kiện đã xảy ra thật sự, tránh trường hợp bên kia chối bỏ.
Đặc biệt hữu ích trong các tranh chấp về hợp đồng dân sự, thương mại, lao động.

❌ 3. Không có giá trị thay thế công chứng/chứng thực

Vi bằng không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng.
Ví dụ: Vi bằng mua bán nhà đất không hợp lệ vì chỉ ghi nhận sự kiện giao nhận tiền, không thay thế hợp đồng công chứng.

Xem thêm: Con sinh ra nhờ mang thai hộ là con của ai?

>>> Xem thêm: Những trường hợp bắt buộc phải thực hiện công chứng vi bằng để tránh rủi ro

📌 Những hiểu lầm phổ biến về giá trị pháp lý vi bằng

❌ Hiểu nhầm vi bằng = hợp đồng công chứng.
❌ Cho rằng có vi bằng thì sang tên nhà đất được.
❌ Nghĩ vi bằng có thể chứng minh quyền sở hữu tài sản.

👉 Thực tế, vi bằng chỉ có giá trị chứng cứ, không phải giấy tờ pháp lý làm phát sinh quyền sở hữu.

📍 Ví dụ minh họa thực tế về giá trị pháp lý vi bằng

Anh T (quận Bình Tân, TP.HCM) mua một miếng đất “giấy tay” với giá 900 triệu đồng. Hai bên nhờ Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận giao dịch.

Sau đó, anh T mang vi bằng đi làm thủ tục sang tên thì bị từ chối.
Lý do: Vi bằng chỉ ghi nhận sự kiện giao nhận tiền, không thay thế hợp đồng công chứng theo Điều 167 Luật Đất đai 2013.
Kết quả: Anh T rơi vào tranh chấp, nguy cơ mất trắng số tiền.

👉 Đây là minh chứng rõ nhất cho việc hiểu sai giá trị pháp lý vi bằng.

>>> Xem thêm: Người dân cần nắm rõ về phí công chứng để tránh phát sinh chi phí bất hợp lý

🎯 Khi nào nên lập vi bằng?

Mặc dù không thay thế công chứng, vi bằng vẫn có ích trong nhiều trường hợp:

💵 Ghi nhận việc giao nhận tiền đặt cọc.
🏠 Ghi nhận bàn giao nhà, tài sản.
📑 Ghi nhận tình trạng hiện tại của tài sản (nhà nứt, hư hỏng).
👥 Ghi nhận sự kiện/hành vi khác mà cần chứng cứ xác thực.

📊 So sánh vi bằng và công chứng

Tiêu chí	Vi bằng (Thừa phát lại) 📝	Công chứng (Phòng công chứng) 📜
Giá trị pháp lý	Chứng cứ về sự kiện, hành vi	Làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền sở hữu
Bản chất	Ghi nhận sự kiện, hành vi	Hợp đồng, giao dịch hợp pháp
Sử dụng trong mua bán nhà đất	❌ Không hợp lệ	✅ Bắt buộc
Cơ quan lập	Thừa phát lại	Công chứng viên

>>> Xem thêm: Tranh chấp đất quy hoạch: tòa án xử lý thế nào?

>>> Xem thêm: Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

🔑 Kết luận

Giá trị pháp lý vi bằng chỉ là chứng cứ ghi nhận sự kiện, hành vi có thật, không thay thế hợp đồng công chứng.
Người dân cần phân biệt rõ để tránh bị lợi dụng trong các giao dịch nhà đất, đặc biệt là “mua bán vi bằng”.
Lập vi bằng chỉ nên coi là công cụ bổ sung chứng cứ, chứ không phải điều kiện pháp lý cho các giao dịch bắt buộc công chứng.

Xem thêm: Thủ tục hưởng chế độ tai nạn lao động mới nhất

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.